Kalisz Pomorski jest niedużym miastem, a w zasadzie małym miasteczkiem, leżącym w województwie zachodniopomorskim, w południowej części powiatu drawskiego. Liczba mieszkańców miasta wynosi ok. 4200, natomiast liczba mieszkańców gminy Kalisz Pomorski ok. 7200. Powierzchnia gminy Kalisz Pomorski przekracza 480 km2 i zalicza się do największych gmin w województwie a nawet w kraju. Połączenie dużej powierzchni oraz małej liczby mieszkańców daje bardzo niski wskaźnik gęstości zaludnienia, który wynosi 15 osób na 1 km2.

Niskie zaludnienie gminy jest związane z wyłączeniem dużej części powierzchni dla celów obronnych. Na terenie gminy Kalisz Pomorski zlokalizowany jest jeden z największych poligonów wojskowych w Polsce, tzw. poligon drawski. Na obszarze zajętym przez poligon zostały zlikwidowane w latach powojennych liczne wsie oraz osady i duży obszar został wyludniony. Na terenie poligonu obowiązuje zakaz wstępu dla ludności i sytuacja powoduje, że większa część gminy Kalisz Pomorski jest wyłączona dla jakichkolwiek działań gospodarczych, osadniczych, turystycznych itd. Nie ma jednak tego złego … Kilka lat wstecz gminy poligonowe (Kalisz Pom. oraz Drawsko Pom.) wywalczyły całkiem niezłą kasę od MON-u w formie corocznych podatków za zajmowanie terenu przez poligon. Budżet gminy wzrósł kilkukrotnie, dochody gminy w przeliczeniu na niską liczbę mieszkańców dawały kosmicznie wysokie wskaźniki, w pewnym momencie gmina Kalisz Pomorski znalazła się w czołówce najbogatszych gmin w Polsce… Wraz ze wzrostem budżetu przyszedł gwałtowny wzrost inwestycji, których miasto przeprowadziło mnóstwo, niewątpliwie stało się dużo piękniejsze i nowocześniejsze. Z pewnością jest się czym pochwalić, nawet na tle dużo większych ośrodków miejskich wypadamy korzystnie. W niektórych przypadkach jednak trudno oprzeć się wrażeniu, że pieniądze były wydawane szybko i czasem może bez rozwagi.

Historycznie Kalisz Pomorski jest bardzo starym pomorskim miastem, które otrzymało prawa miejskie już w 1303 r. Przez stulecia niczym specjalnym się nie wyróżniało, jako miasto pogranicza często było najeżdżane i niszczone. W 18 wieku Kalisz Pomorski miał swoje gospodarcze przysłowiowe 5 minut, gdyż w tamtym czasie było największym ośrodkiem sukiennictwa na Pomorzu Zachodnim. W okresie międzywojennym miasto stało się szeroko znanym kurortem wypoczynkowym. W czasie II wojny światowej zabudowa miejska zostało bardzo mocno zniszczona, ok. 75% budynków uległo kompletnemu zniszczeniu. Głównym zajęciem osadników i pierwszych powojennych mieszkańców było odgruzowywanie miasta, które trwało wiele długich lat. Do dzisiaj jeszcze w śródmieściu w okolicach kościoła straszą puste niezabudowane place, natomiast odbudowana część śródmieścia to spuścizna poprzedniej epoki w postaci bloków z wielkiej płyty.

W okresie minionej epoki w Kaliszu Pomorskim dominował przemysł prefabrykatów betonowych (duży zakład Prefabet), poza tym przemysł drzewny oraz drobny przemysł m.in. przetwórstwa spożywczego, z którym związane są słynne już kaliskie ogórki. Wielu ludzi było zatrudnionych w rolnictwie w PGR oraz w leśnictwie.

Ulica Wolności – centrum miasta.

Po burzliwym okresie transformacji ustrojowej i gospodarczej dotychczasowe duże zakłady przemysłowe oraz PGR upadły (wyjątkiem jest tutaj zakład przemysłu drzewnego). W ich miejsce próbuje się rozwijać prywatna przedsiębiorczość, jednak bezrobocie na terenie miasta i gminy cały czas jest bardzo wysokie.

Pod względem komunikacyjnym miastu trochę się poszczęściło, przez Kalisz Pomorski przebiegają 2 linie kolejowe: Choszczno-Złocieniec (nieczynna) oraz Stargard-Piła. Na drugiej linii jeżdżą z powrotem po kilku latach przerwy pociągi relacji Szczecin-Stargard-Kalisz Pom.-Wałcz-Piła z całkiem niezłą prędkością jak na taką linię. Miasto posiada 2 stacje kolejowe (w tej chwili tylko jedna jest czynna). Przez miasto przebiega też ruchliwa droga krajowa nr 10 relacji Szczecin-Bydgoszcz oraz droga wojewódzka nr 175 z Drawska Pomorskiego do Choszczna. Oś miasta jest wyznaczona niejako przez te 2 szlaki komunikacyjne, miasto jest bardzo rozciągnięte na przestrzeni prawie 5 kilometrów.

Czasem w rozmowie z ludźmi którzy mieszkali w Kaliszu lub odwiedzali, na pytanie z czym kojarzą to miejsce, można usłyszeć najczęściej, że z jeziorami, lasami i czystym powietrzem. Niektóre osoby zapamiętały jednak jako znak rozpoznawczy ruchliwą drogę biegnącą przez centrum miasta z dużą liczbą wielkich ciężarówek pędzących w stronę granicy. Czy hałaśliwa droga z tirami jest jakąś cechą szczególną miasta ? W pewnym sensie tak, bo jest wpisana w codzienny krajobraz, powoduje też utrudnienia i zagrożenia w życiu codziennym mieszkańców. Właśnie na temat komunikacji będzie sporo na blogu (nie tylko związanej z transportem), bo przecież wiek XXI jest określany wiekiem komunikacji a dzięki internetowi sformułowanie komunikacja międzyludzka nabrało nowego znaczenia.

                                                                 Krzysztof  Wiśniewski